50 lat - Zakłady Górnicze Lubin

Zakłady Górnicze Lubin to jeden z trzech oddziałów górniczych KGHM Polska Miedź S.A. Są pierwszą i najstarszą kopalnią, która otworzyła drogę do największego pojedynczego złoża rud miedzi w Europie. Budowę Zakładów Górniczych Lubin rozpoczęto w 1960 roku, osiem lat później, 19 lipca 1968 roku kopalnia uzyskała 25% docelowej zdolności produkcyjnej i przekazano ją do wstępnej eksploatacji, tę datę uważa się za powstanie kopalni.

Działalność wydobywcza kopalni prowadzona jest w obszarze górniczym „Lubin - Małomice”. Złoże eksploatowane przez kopalnię Lubin cechują skomplikowane warunki geologiczne i duża intensyfikacja zjawisk tektonicznych co powoduje, że jego wydobycie jest bardzo trudne, a niekiedy po prostu niemożliwe. Pokonanie natury wymaga najwyższej wiedzy i umiejętności oraz opracowywania i wdrażania unikatowych rozwiązań. Dlatego w KGHM podkreśla się, że wiedza i doświadczenie to najcenniejsze zasoby firmy, która stale do nich sięgając może stabilnie się rozwijać i pokonywać trudności technologiczne, poszukując nieustannie nowych rozwiązań. Idee te doskonale urzeczywistniają się w osiągnięciach kopalni Lubin.

POSŁUCHAJ:

Zjazd pod ziemię na głębokość 600 metrów. Potem przesiadka do specjalnych aut terenowych i nawet kilka kilometrów w kierunku swojego stanowiska pracy. Na miejscu? Wysoka temperatura, duża wilgotność powietrza, huk i... obawa przed tym, jak skały zareagują na ingerencję człowieka. Mija pół wieku od momentu, gdy została oddana do użytku kopalnia "Lubin".

W pracy zespołowej są perfekcjonistami. Pracownicy kopalni rudy miedzi i srebra w Lubinie wiele razy udowodnili, że w grupie znacznie łatwiej rozwiązywać problemy. I nie chodzi wyłącznie o sprawy zawodowe. Amatorsko i po pracy również świetnie radzą sobie w różnych zespołach. Świadczą o tym choćby liczne nagrody w konkursach i festiwalach organizowanych przez Polski Związek Chórów i Orkiestr. Zapraszam na kolejny odcinek ciekawostek związanych z 50-letnią historią kopalni Lubin.

Mija 50 lat od momentu oddania do użytku kopalni rudy miedzi "Lubin". Dziś trochę nietypowo, bo o historii i teraźniejszości będziemy mówili z... archiwum Radia Wrocław. Nasz reporter odnalazł tam nagranie jeszcze z czasów budowy kopalni. Dźwięków nawet z początku lat 60-tych wysłucha też Paweł Piasecki, dyrektor techniczny Zakładów Górniczych Lubin.

Dwie ekipy pracowników zlokalizowanych ponad 600 metrów pod ziemią. Są oddalone od siebie o ponad 3 kilometry. Obydwa zespoły drążą korytarze i muszą się spotkać w tym samym punkcie. Przy obecnej technice satelitarnej zadanie stosunkowo proste. Ale 50 lat temu? Grzegorz Patykowski, główny inżynier mierniczy w Zakładach Górniczych "Lubin" do dziś jest pod wrażeniem wyczynu jakiego (tu data pierwszego zbicia) dokonała załoga tej kopalni. Wtedy do wyznaczenia lokalizacji pod ziemią mierniczym musiał wystarczyć stalowy drut i... niewielki magnetyczny bączek.

Mija pół wieku od momentu oddania do użytku Zakładów Górniczych "Lubin". Dziś to najstarsza działająca kopalnia "Polskiej Miedzi". Ponad 600 metrów pod ziemią tętni życiem małe miasteczko: między innymi z dworcem autobusowym, stacjami paliw, warsztatami mechanicznymi. I choć skały mocno ograniczają przenikanie fal elektromagnetycznych, to złapanie połączenia internetowego nawet na przodku nie jest już niemożliwe. A to za sprawą ciągle rozbudowanej magistrali informatycznej. Tylko w obrębie tej jednej kopalni dane przesyłane są za pomocą uwaga... 150 kilometrów światłowodów. I właśnie o tym nasz reporter rozmawiał z Tomaszem Kostką, głównym inżynierem-energetykiem i Krzysztofem Glapą, nadsztygarem elektrycznym ds. automatyki i łączności w Zakładach Górniczych "Lubin"

Górnik operator zasiada w klimatyzowanej sali przed monitorem komputera i steruje maszyną za pomocą klawiatury i joystika. Przez kilka godzin fedruje, choć nawet nie przebywa w maszynie. Brzmi jak fragment powieści fantastyczno-naukowej? Być może. Ale w należącej do "Polskiej Miedzi" kopalni "Lubin" inżynierowie z Działu Maszyn Dołowych pracują nad spełnieniem tej wizji!

Około 8 mln ton rudy zawierającej miedź, srebro, nikiel, kobalt i wiele innych cennych metali wyciągają co roku na powierzchnię górnicy kopalni "Lubin". Eksploatacja wyrobisk wiąże się z dużym zagrożeniem. Podczas drążenia korytarzy tworzą się niebezpieczne naprężenia. Dlatego - oprócz skomplikowanego systemu sejsmografów - zachowanie górotworu przez cały czas obserwują górnicy. Krzysztof Kaziczka, przodowy pola i Wojciech Baran, kierownik działu techniki strzałowej, podkreślają, że kilkaset metrów pod ziemią, na przodku często ważny jest... najdrobniejszy dźwięk.

POSŁUCHAJ:

Ten odcinek dotyczy "Serca Górnika", a właściwie całej rzeszy górników. Od razu wyjaśniam, że w tej historii liczby mogą zaskakiwać. Bo czy ktoś próbował policzyć, ilu ludziom można uratować życie kilkudziesięciu tysiącami litrów krwi?

W całej historii badań sejsmologicznych tylko raz udało się dokładnie przewidzieć trzęsienie ziemi. W 1975 roku japońscy naukowcy z wyprzedzeniem określili, że w konkretnym miejscu z dużą siłą poruszy się skorupa ziemska. Niestety, nigdy więcej nie udało się im więcej powtórzyć tego sukcesu. Nieoficjalnie mówi się, że zespół, który opracuje taką technologię ma szansę na nagrodę Nobla. Eksperci z KGHM "Polska Miedź" od dziesięcioleci uznawani są za ekspertów w poszukiwaniach metod określenia niekontrolowanego ruchu górotworów. Potrafią oznaczyć miejsce, ustalić siłę z jaką zatrzęsie. Problem stanowi jeszcze dokładne wyznaczenie momentu. - Ale mamy też inne sukcesy w walce z tym niebezpieczeństwem - dodaje Henryk Paprocki, główny inżynier ds. tąpań i obudowy w kopalni Lubin.

Informacje dodatkowe:

Zakłady Górnicze Lubin to najstarsza kopalnia w nowym Zagłębiu Miedziowym. Wydobywana tu polimetaliczna ruda zawiera głównie miedź oraz srebro, a także w mniejszych ilościach nikiel, kobalt i molibden.

Informacje ogólne

Kopalnia Lubin zlokalizowana jest w Polsce na północ od granic Lubina na Dolnym Śląsku. Zasoby przemysłowe złoża „Lubin-Małomice” wynoszą ponad 336 milionów ton rudy miedzi. Eksploatowane aktualnie przez kopalnię Lubin złoże przemysłowe charakteryzuje się zmiennością miąższości wynoszącą od 1,5 m do 5,5 m, średnio 2,8 m, Średnia zawartość miedzi w wydobywanym urobku wynosi 0,90%, a srebra 45 g/Mg.W złożu „Lubin-Małomice”, obok miedzi występują wysokie zawartości srebra, którego średnia zawartość w zasobach geologicznych wynosi 55 g/Mg. Dominującym typem litologicznym rudy miedzi są skały piaskowcowe, stanowiące blisko 70 % zasobów. Złoże „Lubin-Małomice” charakteryzuje się bardzo intensywnym zaangażowaniem tektonicznym skał złożowych, zwłaszcza w swej południowo-zachodniej części; złoże zalega tu bardzo płytko, tuż pod luźnymi osadami kenozoicznymi, lecz jest pocięte gęstą siecią uskoków o dużych zrzutach. W rejonach takiej intensyfikacji zjawisk tektonicznych eksploatacja jest bardzo trudna, a niekiedy po prostu niemożliwa. Głębokość zalegania rud miedzi w złożu „Lubin-Małomice” wynosi od 368m do 1006m.

Historia

Na niezwykle cenne złoża rudy miedzi natrafił 23 marca 1957 roku zespół pod kierunkiem Jana Wyżykowskiego. W oparciu o to odkrycie, 1 stycznia 1960 roku ruszyła budowa Zakładów Górniczych Lubin. Kopalnia rozpoczęła pracę osiem lat później. 19 lipca 1968 roku kopalnia uzyskała 25% docelowej produkcji, przekazano ją do wstępnej eksploatacji i tę datę uważa się za powstanie kopalni. Pełną zdolność produkcyjną, w wysokości 4,5 mln Mg rudy na rok, osiągnęła w 1972 roku. Po przeprowadzonej rok później rozbudowie wydajność wzrosła do 7,6 mln Mg rudy miedzi rocznie i na tym poziomie utrzymywała się do roku 2012, w 2013 roku wydobycie wynosiło 7,8 mln Mg, a w 2014 osiągnęło 8,0 mln Mg.

Produkcja

Działalność wydobywcza kopalni Lubin prowadzona jest na obszarze 158 km2, w trzech rejonach: Wschodnim, Głównym i Zachodnim. Złoże eksploatowane jest systemem komorowo-filarowym z samoczynnym ugięciem stropu i komorowo-filarowym z podsadzką hydrauliczną. Kopalnia dysponuje siedmioma szybami o głębokościach od 494 m do 963 m, z których jeden jest szybem wydobywczym, a pozostałe pełnią funkcje zjazdowo-materiałowe i wentylacyjne. Proces obejmuje prace przygotowawcze, udostępniające i eksploatacyjne oraz transport urobku z oddziałów wydobywczych na powierzchnię. Obecny poziom wydobycia w ZG Lubin (2017): 8 mln Mg urobku, w tym 68,334 tys. Mg miedzi, 342 Mg srebra.