Stąd do historii: Spór biskupa Zaremby z księciem Probusem

Wzorem dla niego był słynny angielski biskup a potem święty Tomasz Becket. Obaj w obronie praw Kościoła przeciwstawili się świeckim władcom. Becket przypłacił to życiem, Zaremba przeżył i pokonał księcia.

Tomasz II Zaremba został biskupem wrocławskim w 1270 roku. Przejmował schedę po Tomaszu I, który wykorzystawszy okres bezkrólewia po tatarskim najeździe z 1241 roku, skolonizował 60 wsi na ziemi nysko-otmuchowskiej. Zrazu nie budziło to niczyjego sprzeciwu, z czasem praw do wsi zaczął się jednak coraz głośniej domagać wrocławski książę Henryk IV Probus.

Ze sporu słownego, którego nie zdołały zażegnać papieskie wezwania, konflikt przerodził się w otwartą wojnę. Były bitwy, ukryte zabójstwa, zabory i przemoc, była też kościelna klątwa i na koniec, po 7 latach, zadziwiający finał.

Biskup bez żadnej ochrony wszedł między książęce oddziały i z wzniesionym krzyżem wkroczył do namiotu Probusa. Czy obaj byli na kolanach, czy przemawiali wzburzonym głosem, czy płakali (...)