Transformacje

W tej edycji zobaczymy spektakle reprezentujące właściwie każdy nurt teatru niezależnego. Wystąpią teatry znane już przez festiwalową publiczność, a także kilka nowych grup , które w tym roku połączy jedna, wspólna cecha – ich prowincjonalne pochodzenie. Zgodnie z ideą przewodnia festiwalu, staramy się pokazywać głównie najciekawsze grupy z małych miast kraju, leżących poza głównymi centrami kulturalnymi, ale odnoszące sukcesy na arenie ogólnopolskiej. Zobaczymy zarówno teatr plastyczny “ECCE HOMO” z Kielc, “Cieszyńskie Studio Teatralne” należące do tzw. post-gardzienickiego nurtu, jak i teatry mieszczące się ruchu typowo offowym Terminus A Quo oraz Teatr “Krzyk” . Wszystkie z wymienionych wyżej teatrów prowadza własne ośrodki teatralne w formie stowarzyszeń i oprócz widowisk, realizują szereg własnych projektów edukacyjnych i kulturalnych. Tradycyjnie festiwal uzupełnia także rodzime grupy teatralne, jak również wykłady oraz dyskusje pospektaklowe.

Cieszyńske Studio Teatralne w roku 2004 brało udział w “Transformacjach” ze spektaklem “Wschodzenie” na motywach “Dziadów” Adama Mickiewicza. Teatr pracuje w toku wypraw - swoistego “wędrowania” w obrębie wiosek pogranicza wschodniego , gdzie również prowadzi szereg projektów mających na celu ochronę dziedzictwa współistnienia różnych kultur i religii. Zazwyczaj, z zasłyszanych podczas wędrowania historii powstają spektakle – ważne, nagradzane, ale też rzadko pokazywane.

Nie może zabraknąć również podczas tej edycji znanego świdniczanom Teatru Terminus a Quo z Nowej Soli, który od roku 2003 r. regularnie grywa w Świdnicy swoje ważniejsze spektakle. Teatr ten, co roku budzi kontrowersje, ale jego żywiołowe, energiczne widowiska przyciągają wielu widzów. Pojawią się również dwie nowe grupy teatralne – ECCE HOMO z Kielc oraz Teatr “Krzyk” z Maszewa. Teatr alternatywny “Krzyk” założony i prowadzony przez Marka Kościółka od pięciu lat działa w niespełna trzy i pół tysięcznym miasteczku. W ostatnim czasie zespół ten zdobył wiele nagród – jest laureatem poznańskiej “MALTY”, Łódzkich Spotkań Teatralnych i innych ważnych festiwali. Natomiast zespół “ECCE HOMO” istnieje od połowy lat dziewięćdziesiątych i może się pochwalić również sukcesami i obecnością na najważniejszych, krajowych festiwalach teatralnych. Tworzą go uczniowie Liceum Plastycznego z Kielc oraz studenci wyższych szkół plastycznych. Obie grupy opowiadają o problemach im bliskich i właśnie ta świeżość spojrzenia, ich młodzieńcze emocje powodują, iż teatry te ścierając się nawet z najlepszymi teatrami zawodowymi, potrafią przynieść więcej wrażeń niż niejedna renomowana zawodowa scena.

Widowiska zmierzą się z doniosłymi problemami współczesnego świata, począwszy od terroryzmu i wojen, a skończywszy na problemie przemocy w szkole. Pojawi się wysmakowana literatura, jak i krzykliwy języka reklamy. Wielokulturowość i pluralizm naszej zachodniej kultury zostanie przeciwstawiony kulturom tradycyjnym. Zostaną pokazane ogromne napięcia towarzyszące współczesności, jak i zadane najważniejsze kluczowe pytania dotyczące człowieka – czasami zagubionego i samotnego.

Spektakle:

“Kavkazkij priviet” , Cieszyńskie Studio Teatralne, Cieszyn

Cieszyńskie Studio Teatralne powstało w 2000 roku. CST to grupa wyrosła z tradycji polskiego teatru alternatywnego, ale ciągle poszukująca nowych, własnych dróg. To teatr, którego bardzo silną cechą jest zespołowość i autentyczność. I przeżycia aktorów, którzy w teatrze poszukują prawdy o sobie i poprzez niego budują własną duchowość. Oprócz działalności teatralnej osobowość grupy bardzo silnie kształtują działania Stowarzyszenia na Rzecz Odnowy i Współistnienia Kultur „SAŁASZ”, które wyłoniło się spośród członków Teatru. W ramach Stowarzyszenia zrealizowano szereg projektów na pograniczu kulturowym Beskidu Niskiego i Bieszczad. Projekty te powstały przy współpracy z Fundacją Kultury, z Fundacją im. Stefana Batorego i Fundacją Wspomagania Wsi. CST jest laureatem wielu prestiżowych nagród np. na XIII Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Malta 2003” został nagrodzony „OFFEUSZEM” jako najlepszy Teatr nurtu Off za spektakl „Wschodzenie, za spektakl ten CST otrzymało także m. in.:I nagrodę na Ogólnopolskim Festiwalu Małych Form Teatralnych w Chodzieży i Grand Prix na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Niezależnych w Ostrowie Wielkopolskim.

“Kavkazkij priviet” różni się bardzo od dotychczasowych spektakli CST. Do wypowiedzi wprowadzono język ulicy, kuluarowych sytuacji z biur, pubów, dyskotek, ale także politycznych salonów i internetowych list dyskusyjnych. Większość dialogów zaczerpnięto z rzeczywistości. Główne postaci, niestety, też są rzeczywiste i w życiu występują w przerażającej ilości. Są wulgarni, nieobliczalni, chamscy i okrutni. Mistyfikują rzeczywistość pseudo-romantycznymi przeżyciami i obrazami. CST nie ukrywa ich, lecz niemal w pornograficzny sposób wywleka na światło dzienne i dokonuje analizy motywów ich postępowania. To bardzo radykalne stanowisko wobec społeczeństwa czy społeczeństw Europy. Łącznie z Rosją. Nikogo nie bierzemy w obronę. Nawet siebie. Toczy nas moralna gangrena, nawet, jeśli mamy zdrowe białe zęby i odpowiednie metki na ciuchach. Nawet w miejsce megalomanii narodowej wchodzi zwyczajny kretynizm. W scenariuszu spotyka się dwóch wielkich guru społeczeństw demokratycznych – Józef Kukułka (Polska) i Władymir Grobowoj (Rosja). O ile ten pierwszy jest bardzo bliski pewnego pierwowzoru, to drugi istniej naprawdę i jak twierdzą dziennikarze, stworzony został przez rosyjskie służby specjalne. Wsławił się już „wskrzeszeniem” dzieci – ofiar tragedii w Biesłanie, marynarzy okrętu podwodnego „Kursk”, i naprawdę będzie kandydował na prezydenta Rosji. Punktem odniesienia w ocenie naszego świata jest dla nas Czeczenia, samotność jej mieszkańców. Piękne kaukaskie pozdrowienie zostaje zamienione przez ludzi o „boskich właściwościach” na groźną zapowiedź zapanowania ostatecznego zła.

Scenariusz i reżyseria :Bogusław Słupczyński [materiały własne teatru]

“Wybraniec” Teatr Ecce Homo, Kielce Stowarzyszenie Artystyczne- Teatr Ecce Homo,powstał w 1996 roku z inicjatywy nieżyjącego już artysty plastyka- Tadeusza Maja, ówczesnego dyrektora Państwowych Szkół Sztuk Plastycznych w Kielcach. Teatr w większości tworzą ludzie młodzi, – uczniowie szkół średnich i absolwenci. To oni są aktorami, scenografami, wokalistami, reżyserami i autorami sztuk. reprezentujących zespół. Do tej pory wystawiane były tylko spektakle autorskie . Jest jedną z niewielu grup teatralnych, w Polsce, gdzie w większości swoje artystyczne projekty realizują ludzie bardzo młodzi. Od ubiegłego roku grupa aktorów Teatru Ecce Homo współpracuje z młodym reżyserem Marcinem Bortkiewiczem. Powstały dwa spektakle: „Kamienny Gość” na podst. Moliera i „ Wybraniec” na motywach Tomasza Manna. Spektakl zdobył główną nagrodę na VIII Festiwalu Teatrów Niezależnych w Ostrowie Wlkp.

„Wybraniec” na motywach Tomasza Manna i „Gesta Romanorum” , adaptacja i reżyseria Marcin Bortkiewicz ( Aktor, reżyser i scenarzysta. Twórca monodramów i autor adaptacji wielkiej literatury. Laureat ponad 40 nagród ogólnopolskich i międzynarodowych)Pytania zadawane samemu sobie - "kim Jestem", "skąd pochodzę" wydają się w dobie multimediów i internetu śmieszne i niedzisiejsze. Problem grzechu też jest problemem anachronicznym. a jednak „Wybraniec”, zrealizowany obcesowo archaicznie i groteskowo, dotyka właśnie tych zagadnień, na które sami często nie potrafimy sobie właściwie odpowiedzi. „Wybraniec” to historia człowieka zrodzonego w grzechu i płodzącego swe potomstwo w kolejnym grzechu. Jeżeli może się nam wydać to anachroniczne, to proponujemy zajrzeć do współczesnych badań nad genami i ludzką rozrodczością. Pytanie zadawane swoim rodzicom, czy jestem waszym dzieckiem, coraz częściej będzie miało odpowiedź przeczącą. I właśnie wtedy znowu zadajemy pytania sami sobie. [materiały własne teatru]

“Mistyfikacje” TERMINUS A QUO, Nowa Sól

Od początku swego istnienia "TERMINUS A QUO" był teatrem niepokornym, poszukującym, eksperymentującym - przekraczającym sztywne ramy teatralne, ale tez sentymentalnie powracający od czasu do czasu do klasyki. Teatr, który świadomie odrzucił maskę jako środek wyrazu, na rzecz aktora prawdziwego wywodzącego się z tradycji teatru Konstantego Stanisławskiego czy Jerzego Grotowskiego. W ten sposób osiągnięty został cel w postaci charyzmatycznej gry aktorów, własnej, niekłamanej, charakterystycznej poetyki i niepowtarzalnego klimatu wyróżniającego ów zespół w szerokiej plejadzie amatorskich otwartych i alternatywnych cudacznych teatrów. TAQ występował na wielu festiwalach między innymi: KONFRONTACJE TEATRALNE w Lublinie – nurt OFF, UNIDRAM w Poczdamie (Niemcy), ŁÓDZKIE SPOTKANIA TEATRALNE w Łodzi (pięciokrotnie), MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL TEATRALNY – “MALTA” – nurt OFF w Poznaniu (czterokrotnie), REMINISCENCJE TEATRALNE w Krakowie, POBOCZA TEATRU w Toruniu (pięciokrotnie), ZDERZENIE - THE CRASH w Kłodzku oraz szereg innych festiwali teatralnych.

“Mistyfikacje” to spektakl skonstruowany z tekstów poetyckich Waldemara Żelaznego pochodzacych z tomików: „Mistyfikacje” i „Pokój z zabawkami” oraz jednego wiersza Iriny Ratuszynskajej w reżyserii Edwarda Gramota. Potrzeba realizacji tego spektaklu wynikała z ciszy politycznej, która dotyczyła martyrologii narodu polskiego na kresach oraz prześladowań sowieckich w długiej historii PRL. Spektakl powstał 10 czerwca 1989 roku w Nowej Soli i do chwili obecnej doczekał się blisko 40 wystawień. Ze względu na różne niekorzystne sploty wydarzeń, spektakl ten nie był pokazywany na ważnych imprezach teatralnych. Konstrukcja przedstawienia ma charakter etiud plastycznych, w których słowo poetyckie wiąże poszczególne sekwencje w jedną całość. Treść spektaklu nie ma charakteru fabularnego i nie jest ani manifestem ani rozliczeniem z przeszłością. Klimat opowieści wydobytych z zapomnienia posłużył twórcy do unaocznienia klimatu cierpienia jednostki w jego obronie nieprzemijających wartości a jednocześnie stworzył pomost pomiędzy życiem a śmiercią. Spektakl jest mroczny i nie tylko poprzez słowa ale także poprzez skąpe światło pojedyńczych świec. Miejsce opowieści to cmentarz na którym pojawiają się żyjący pragnący wskrzesić choć na krótko tych, którzy stanęli przed bramą, za którą nie było innego wyboru prócz tego co nieuchronne. „Mistyfikacje” to opowieść o cierpieniu i śmierci.

”Głosy” Teatr Krzyk (Maszewo)

Teatr Krzyk działa od 2002 roku w Maszewie, niewielkiej miejscowości (3,5 tysiąca mieszkańców) w woj. zachodniopomorskim. Założył go absolwent Akademii Praktyk Teatralnych "Gardzienice" Marek Kościółek. Ten fakt nie pozostaje bez znaczenia, bo podobnie jak w Gardzienicach jednym z ważniejszych elementów działań grupy jest próba wytwarzania więzi wspólnotowych, które pomagają w poszukiwaniach teatralnych. Stąd też i krąg problemów, którym w spektaklach się przyglądają: człowiek w zderzeniu z realnością świata, jego przestrzeń społeczna, polityczna, kulturowa.

"Głosy" to reakcja na wydarzenia toruńskie z roku 2004: uczniowie technikum fizycznie i psychicznie znęcali się nad nauczycielem języka angielskiego. Autorzy spektaklu zastanawiają się nad przyczynami takiego "zdziczenia obyczajów". Scenariusz i reżyseria: Marek Kościółek

“ Trucizna” Scena Promienista (Świdnica/Wrocław)

Pokaz prapremierowy spektaklu opartego o blogi osób, które próbowały popełnić samobójstwo. Fragmenty cytatów z kilku wypowiedzi składa się na spektakl, będący formą zbliżona do reportażu, próbującego nakreślić z fragmentów bloga, szkic współczesnego desperata. Widowisko - podobnie jak poprzednie Sceny Promienistej, mają charakter performatywny, będąc nakierowane na bezpośredni kontakt z publicznością, często przy użyciu języka i środków charakterystycznego dla kultury masowej. 

„Bezwstyd” Teatr Szóstej Deski (Świdnica)

Teatr Szóstej Deski istnieje w Świdnickim Ośrodku Kultury od września 1999r. Jego założycielem i prowadzącym jest Dariusz Duchiewicz. Teatr realizuje spektakle dotyczące współczesnych postaw i zachowań ludzi wobec otaczającego nas świata. Scenariusze oparte na własnych i nie tylko próbach postrzegania tej rzeczywistości sięgają po dowolne jej fragmenty szukając w nich tego co nas obecnie najbardziej ekscytuje i bulwersuje. Teatr Szóstej Deski zrealizował dwanaście premier i uczestniczył w wielu, warsztatach, przeglądach i festiwalach na terenie Dolnego Śląska.

„Bezwstyd”- Jest to odważny w treści, kameralny spektakl o współczesności widzianej oczami teatru czyli tak zwany teatr w teatrze. Możemy w nim odnaleźć próby reformowania go i szukania granic interpretacji do jakich aktorzy i reżyserzy mogą się posunąć by przyciągnąć widza i znów znaleźć się na szczycie popularności. Spektakl powstał w oparciu o scenariusz Pawła Jurka. Występują: Reżyser-Dagmara Młot, Aktor-Dariusz Duchiewicz. [materiały własne SOK]

"Tempus fugit, czyli wariacje o czasie w jednym akcie" grupa warsztatowa Projektu Edukacji Teatralnej pod opieką artystyczną Juliusza Chrząstowskiego (Świdnica)

Spektakl powstał w oparciu o nagrodzoną sztukę w konkursie "Dramat teatralny" . Jego premiera odbyła się podczas zakończenia VII edycji Projektu Edukacji Teatralnej - 20 czerwca o godz.18.00 w sali teatralnej ŚOK.

Autorki dramatu :Katarzyna Lemańska, Karolina Wycisk opisały historię nie zawsze odtwarzającą dosłownie rzeczywistość, ale posługującą się znakiem teatralnym, skrótem myślowym, działającym na wyobraźnię widza, pozostawiając miejsce na indywidualną interpretację.

Program:

8.12.2007 wstęp wolny

W programie: 17.00 “Bezwstyd “ Teatru Szósta Deska (Świdnica) - sala teatralna, Rynek 43 18.00 “Wybraniec”Teatru "ECCE HOMO" (Kielce) - sala teatralna, Rynek 43 19.00 “Transformacje w teatrze” wykład Mirosława Kocura z Uniwersytetu Wrocławskiego - sala teatralna, Rynek 43 20.30 “Kavkazkij priviet” , Cieszyńskie Studio Teatralne (Cieszyn) -Klub Bolko, Pl.Grunwaldzki 11 21.30 dyskusja panelowa- Klub Bolko, Pl.Grunwaldzki 11

15.12.2006 Miejsce : sala teatralna, Rynek Wstęp wolny

W programie: 16.30 - Tempus fugit, czyli wariacje o czasie w jednym akcie " grupa warsztatowa Projektu Edukacji Teatralnej 17.00 "Trucizna" Scena Promienista (Świdnica/Wrocław) 18.00 “Mistyfikacje” Teatru TERMINUS A QUO z Nowej Soli 19.00 “Jerzy Grotowski. Ostatnia rozmowa przed kamerą” pokaz filmów i wykład Brunona Chojaka z Instytutu Grotowskiego (Wrocław) 20.30 “Głosy” Teatru "Krzyk" z Maszewa 21.30 Dyskusja panelowa