Od Cranacha do Picassa. Kolekcja Santander

Prace najważniejszych malarzy hiszpańskich i artystów współpracujących z dworem hiszpańskim można będzie zobaczyć na tej wystawie. Wśród prezentowanych obrazów znajdą się prace m.in. Cranacha Starszego, El Greco, Zurbarána, Van Dycka, Rubensa, Tintoretta, Picassa i Miró.

We Wrocławiu pokazanych zostanie ponad sześćdziesiąt dzieł z Kolekcji Santander z Madrytu – obrazy, kilka rysunków i dwie prace wielkich rzeźbiarzy, Alberta Sáncheza i Eduarda Chillidy. Zbiory te gościły w różnych miastach hiszpańskich i w kilku amerykańskich, ale po raz pierwszy zaprezentowane zostaną w innym kraju europejskim.

Muzeum Narodowe we Wrocławiu wybrane zostało nieprzypadkowo. To najważniejsze muzeum na Dolnym Śląsku i jedno z najbardziej znaczących w kraju, posiadające niezwykle bogate zbiory, w tym zbiory sztuki średniowiecznej i współczesnej o ogólnoeuropejskiej randze. Kolekcja Santander prezentowana jest w instytucji, która jak żadna inna w Polsce predysponowana jest do współpracy z instytucjami hiszpańskimi. Tutaj bowiem znajduje się jedyny w kraju zbiór kilkudziesięciu dzieł artystów hiszpańskich z lat 50. i 60. XX wieku, tutaj w latach 1972-2002 organizowano ich wystawy, a w 2004 pokaz rzeźb i rysunków Eduardo Chillidy, tu przygotowano i z sukcesem prezentowano później w Salamance, ekspozycję śląskiego baroku (2005).

„Wystawa kolekcji Santander jest więc twórczą kontynuacją dotychczasowych poczynań, a równocześnie pierwszą tak wartościową prezentacją sztuki europejskiej - powiedział Mariusz Hermansdorfer, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Dla polskiego widza, pozbawionego możliwości obcowania na co dzień z arcydziełami światowymi, jest to okazja wyjątkowa. Fundacji Banco Santander oraz współpracującemu z nią Bankowi Zachodniemu WBK należą się więc słowa najwyższego uznania i wdzięczności za prezentację tej kolekcji”.

„Jestem pewien, że dla każdego wrażliwego na piękno odwiedzenie wystawy „Od Cranacha do Picassa” będzie niezapomnianym przeżyciem. Kolekcja Santander jest wzbogacana i pielęgnowana od pokoleń. Stanowi nie tylko przykład udanej inwestycji, ale jest także wyrazem troski o wspólne dziedzictwo europejskiej kultury - powiedział Mateusz Morawiecki, Prezes Banku Zachodniego WBK - Mam też nadzieję, że zawitanie w naszym kraju tak prestiżowego zbioru dzieł sztuki okaże się czynnikiem inspirującym do bardziej dynamicznego rozwoju podobnych kolekcji w Polsce”.

Dyrektor Fundacji Banco Santander, Borja Baselga podkreślił wysiłek Grupy Santander i Fundacji włożony w przybliżenie sztuki polskiej widzom hiszpańskim poprzez zorganizowanie wystawy w Pałacu Królewskim w Madrycie w 2011 roku, na której przedstawiono  „niektóre z najwybitniejszych dzieł sztuki pochodzących z polskich kolekcji, takie jak Dama z gronostajem Leonardo da Vinci z Muzeum Narodowego w Krakowie. Wymiana między kolekcjami tych dwóch krajów będzie kontynuowana w ramach wystawy największych dzieł Kolekcji Santander we Wrocławiu”.

Eksponaty pochodzą z okresu obejmującego prawie pięćset lat i przedstawione są chronologicznie od drugiej tercji XVI wieku do 1973 roku. „Staraliśmy się zaprezentować na wystawie różne gatunki malarstwa – obrazy religijne, portrety, prace podejmujące motywy legendarne i mitologiczne, pejzaże, bukiety kwiatów, martwe natury i dzieła reprezentujące informel” - wyjaśnia José Manuel Cruz Valdovinos, kurator wystawy i autor wstępu do katalogu.

W pierwszej sali pokazane zostaną najstarsze prace, wśród nich zupełnie wyjątkowy obraz Lucasa Cranacha Starszego. „Artysta malował bardzo dużo, powtarzał pewne obrazy, ale temat Święty Jan Chrzciciel nauczający jest pracą unikalną w jego dorobku. Ponieważ sygnowana jest ona znakiem w formie węża o opuszczonych skrzydłach wiemy, że powstała po roku 1537, w którym zmarł syn malarza, Hans”. Pokazywany Chrystus ukrzyżowany El Greco należy do późnego okresu twórczości tego artysty. Wydłużone proporcje ciała, dysproporcje fantastycznej wizji Toledo i efekty świetlne to cechy jego manieryzmu.

Najświętsza Maria Panna jako śpiąca dziewczynka to uroczy obraz Francisco de Zurbarána, a jednocześnie wybitny dzięki realizmowi, z jakim oddaje materialne właściwości przedstawionych przedmiotów. W kolejnej sali pomyślanej jako galeria szesnasto- i siedemnastowiecznych portretów można będzie zobaczyć obrazy namalowane przez tak wybitnych malarzy jak Tintoretto, Van Dyck i Rubens.

W następnych salach zwiedzający będą mogli prześledzić dalszy rozwój sztuki hiszpańskiej i zobaczyć przykłady malarstwa romantyków, realistów, impresjonistów i postimpresjonistów aż do różnych kierunków sztuki abstrakcyjnej. Na wystawie pokazane zostaną dwa portrety Joaquína Sorolli - jednego z najbardziej znanych malarzy hiszpańskich przełomu XIX i XX wieku. „Międzynarodowa sława, jaką cieszył się za życia, wydaje się odradzać w naszych czasach.

Artysta jest szczególnie ceniony za obrazy przedstawiające morze, łodzie i plażę, niekiedy klasyfikowane jako impresjonistyczne, chociaż w rzeczywistości reprezentują luminizm, ponieważ opierają się na realizmie przekształconym za pomocą gry światła. Ze wspaniałej i bogatej twórczości Sorolli jako portrecisty pokazane zostaną dwa przykłady – portret jego ucznia Agustína Otermína z 1892 oraz najprawdopodobniej przedstawiający Hrabiego de Casal z 1899. To podobizny przyjaciół bardzo różniące się od portretów wykonywanych na zamówienie” – dodaje kurator Valdovinos.

Warto też zwrócić uwagę na obrazy Francisca Iturrina, fowisty, przyjaciela Matisse’a. Obaj malowali tych samych modeli, tak że często się zdarza, że ich prace są mylone. Ostatnia sala obejmuje malarstwo i rzeźby wielkich hiszpańskich artystów XX wieku, łącznie z dwoma najważniejszymi twórcami tego stulecia – Picassem i Miró. Popiersie rycerza III (1967) Picassa i Personnage (1973) Miró pokazują jak ich autorzy w bardzo zaawansowanym wieku posługują się swoimi uproszczonymi językami – syntetycznego kubizmu i abstrakcyjnego surrealizmu – za pomocą których przez dziesięciolecia ożywiali sztukę zachodnią.

Wystawie będzie towarzyszył katalog zawierający obszerne opisy każdego z dzieł, zredagowany przez specjalistów i z okazji wystawy zaktualizowany z punktu widzenia najnowszej odkryć naukowych.

Kolekcja Santander obejmuje malarstwo, rysunki, rzeźby, gobeliny i dzieła sztuki dekoracyjnej, a także setki monet bitych w Hiszpanii od III w. p.n.e. do wieku XX. Eksponaty albo pochodzą z instytucji bankowych, które weszły w skład Banku Santander, albo zostały niedawno zakupione. Duża część Kolekcji jest dostępna dla publiczności w Sali Sztuk Pięknych Santander, która mieści się w Ciudad Financiera de Boadilla del Monte (Madryt). Na zewnątrz budynku stoją rzeźby dużych wymiarów autorstwa uznanych współczesnych artystów, zagranicznych i hiszpańskich, zgodnie z przyświecającą kolekcji ideą nowoczesności i światowego zasięgu gromadzonych zbiorów.

Informacja prasowa na podstawie tekstu José Manuela Cruz Valdovinos.