Klejnot literatury czeskiej

"Wakacje" i "Możliwe, że odchodzimy" to połączone wydanie dwóch ulubionych przez czeskich czytelników zbiorów opowiadań Jana Balabána. Drugi ze zbiorów otrzymał we wrześniu 2011 tytuł Książki Dziesięciolecia, tym samym autor został uznany za najlepszego czeskiego pisarza ostatniej dekady.

Zbiór zdobył też inne nagrody m. in.: najbardziej prestiżową czeską nagrodę literacką Magnesia Litera w kategorii Proza Roku 2005 i tytuł Książki Roku 2004 w plebiscycie popularnego dziennika "Lidové Noviny".

Pierwszy zbiór, „Wakacje” to szesnaście bardzo krótkich opowiadań, tylko na pozór będących osobnymi. Drugi, obsypany nagrodami zbiór „Możliwe, że odchodzimy” składa się z dwudziestu dłuższych i bardziej złożonych historii.

W obu zbiorach autor stara się nich zrozumieć problemy przeciętnych i w pewnym sensie pod-przeciętnych ludzi, rozczarowanych życiem i sobą, szukających ukojenia w alkoholu, samotnych, rozwiedzionych, nie mogących znaleźć pracy, zagubionych. Bohaterowie Balabána są mieszkańcami robotniczej Ostrawy, pełnej smogu, blokowisk i ludzi, którzy stracili wiarę w sens życia i jego wartości. Autor pokazuje rzeczywistość, która boli i porusza, nie pozbawia jednak ani czytelnika ani swoich bohaterów nadziei. Opowiadania nie są „depresyjne”, ale po prostu brutalnie prawdziwe.

Brak fałszu w treści i niezwykły, oszczędny, prosty a zarazem piękny styl Balabána sprawiają, że książka jest prawdziwym klejnotem literatury czeskiej.

Informacje o autorze:

Jan Balabán (ur. 29.01.1961) czeski prozaik, tłumacz i publicysta.

Jego proza narobiła dość dużego zamieszania wśród czeskiej krytyki literackiej i czytelników. Dla przyzwyczajonych do opowiadań ze szczęśliwym zakończeniem i wesołych knajpianych anegdot Czechów, zderzenie z brutalna prawdą o sprawach, o których zwykle nikt nie lubi mówić jak śmierć, choroba, samotność, nałogi, było niemałym szokiem.

Jednak z czasem nasi południowi sąsiedzi zakochali się w wyjątkowej, pięknej i nastrojowo smutnej prozie Balabána, pisarz zdobył wiele nagród literackich, a we wrześniu 2011 jego książka "Možná že odcházíme" ("Możliwe, że odchodzimy") została uznana przez jury Magnesia Litera za Książkę Dziesięciolecia, a on sam za najlepiej piszącego Czecha ostatniej dekady.

Jan Balabán zmarł nagle w wieku 49 lat 23.04.2010, dokładnie w piątą rocznicę śmierci swojego ojca, o którym dzień wcześniej skończył pisać powieść. Przyczyną choroby okazała się kardiomiopatia - zbyt duże serce. Ogromne serce, ogromna wrażliwość i ogromny talent są doskonale odczuwalne w jego prozie.