Wielowiekowy rozwój higieny z perspektywy... Jawora

Przez wiele miesięcy pracowali nad stworzeniem unikatowej kolekcji: miedziana wanna, tarki jakich czasem używają muzycy jazzowi, a nawet plastikowe opakowania po proszku do szorowania ze słynnej, nieistniejącej już Polleny Jawor. Przeznaczenie niektórych eksponatów trudno odgadnąć, choć wszystkie mają związek z... higieną.

Co mają wspólnego drewniane belki z wydrążonym wnętrzem? Metalowe stemple wielkości telefonu komórkowego, czy beczka z kijem przypominającym dyszel? Dzięki belkom można było transportować wodę, stemple pozwalały formować mydło, a dyszel napędzał starodawną pralkę. Ponad sto takich artefaktów można już oglądać w Jaworskim Muzeum Regionalnym. Dyrektor ośrodka zdradza, że niektóre eksponaty znane są współcześnie z zupełnie innych zastosowań, np. tworzenia muzyki:

"Są to tarki ręczne, ale rzeczywiście jazzmani je znają. Tradycja tych urządzeń do prania ręcznego sięga jeszcze XIX wieku. Mamy również takie cymesy w postaci tar z porcelany, bardzo ciężkie... Te panie musiały się napocić, żeby wyprać" - mówi Radiu Wrocław dr Arkadiusz Muła.

Jawor słynie z higieny

Wystawa "Z czystością przez wieki" nieprzypadkowo powstała w Jaworze - to właśnie w tym mieście przez dziesięciolecia działała fabryka Polleny - jednego z najbardziej znanych polskich koncernów chemii gospodarczej.

ZOBACZ TEŻ: Pollena zrównana z ziemią... Kiedyś produkowano tu proszek dla całej Polski

Są też dowody, że już przynajmniej 800 lat temu w mieście działały wodociągi. W tym roku mija też 200 lat od otwarcia fabryki specjalizującej się w produkcji mydła, a później kosmetyków i perfum. "Dziś trudno określić zapachy, czy skuteczność ówczesnych produktów" - zastrzega kustosz, Mirosław Szkiłądź.

"Można zbadać skład, ale czy były lepsze od dzisiejszych? Ja się tego nie podejmuję. Możemy powiedzieć, jak wyglądały, bo zachowały się formy mydlarskie - albo prostokątne, albo bardziej okrągłe, eleganckie" - dodaje.

Ekspozycja poświęcona dawnej chemii gospodarczej to tylko część wystawy "Z czystością przez wieki". Lwią część prezentacji stanowi wyposażenie pralni oraz łazienek sprzed wieków i dziesięcioleci.