List Dolnośląskiego Kuratora Oświaty do dyrektorów, nauczycieli i rodziców

W związku z zapytaniami i wątpliwościami dotyczącymi prac domowych zadawanych uczniom i ich oceniania oraz zasad poprawiania przez uczniów niesatysfakcjonujących ocen informuję, że:

1. Kwestie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych regulują:

- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 900 z późn. zm.)

- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2230 z późn. zm.)

- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 373 z późn. zm.)

2. Formy pracy uczniów i zasady ich oceniania określa statut szkoły. Jest on uchwalany przez Radę Szkoły (społeczny organ szkoły złożony w równych częściach przez nauczycieli, uczniów i rodziców), a w przypadku jej braku przez Radę Pedagogiczną.

3. Zadawanie i ocenianie prac domowych przez nauczycieli jest legalne. Zgodne z przepisami prawa oświatowego szkoły w swoich statutach szczegółowo regulują kwestie zadawania i oceniania prac domowych. Określają także sposób i termin poprawiania ocen niesatysfakcjonujących uczniów (w tym zwłaszcza ocen niedostatecznych), liczbę podejść do poprawy i wagę nowej oceny.

4. W opinii Rzecznika Praw Dziecka wyrażonej w dniu 8 stycznia 2020 r. praca domowa pełni ważne funkcje dydaktyczne, utrwala wiadomości zdobyte podczas zajęć w szkole, rozwija inicjatywę ucznia, kształci samodzielność myślenia i działania. To trafna opinia, wszak - jak mawiali starożytni Rzymianie - repetitio est mater studiorum - powtarzanie jest matką wiedzy. Rzecz jasna zadawanie prac domowych powinno być celowe, przemyślane i dostosowane do indywidualnych potrzeb ucznia. Prace domowe nie mogą nadmiernie obciążać ucznia, który po zajęciach dydaktycznych w szkole powinien mieć czas na odpoczynek, zabawę, uczestnictwo w życiu rodzinnym, spotkania z rówieśnikami, a także rozwijanie własnych zainteresowań.

4. To nauczyciel w sposób najbardziej wiarygodny i kompetentny może ocenić indywidualne potrzeby swojego ucznia. W przypadku odczucia, że uczeń jest przeciążony pracami domowymi można zgłosić problem nauczycielowi danego przedmiotu, w dalszej kolejności wychowawcy i dyrektorowi szkoły, który sprawuje w szkole nadzór pedagogiczny. Nie ma takiego problemu, którego nie dałoby się rozwiązać we wspólnocie szkolnej w spokojnej, merytorycznej rozmowie.

5. Roztropnie zadawane prace domowe dobrze służą rozwojowi ucznia. Uczą też obowiązkowości i odpowiedzialności. To ważne, bo misją szkoły jest nie tylko uczy, , ale i wychowywać młode pokolenie. Traktując uczniów z szacunkiem i serdecznie warto nakładać obowiązki i wysoko trzymać porzeczkę wymagań. Takie przecież będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie.

Z poważaniem pozostaję
Roman Kowalczyk
Dolnośląski Kurator Oświaty