72 lata temu komuniści zamordowali przywódców niepodległościowej konspiracji

Upamiętnia tysiące partyzantów, którzy w obliczu narzucenia Polsce sowieckiego zwierzchnictwa nie złożyli broni. Ich opór był odpowiedzią na represje, jakich ze strony komunistycznych władz doświadczało polskie społeczeństwo.

- Komuniści w Polsce chcieli rządzić na wzór sowiecki, tworząc obozy pracy i prześladując przeciwników politycznych. W pokazowych procesach zapadały wyroki śmierci. Wyklęci się na to nie godzili – mówi Radiu Wrocław Joanna Demków z wrocławskiego oddziału IPN:

- Los Polski został przypieczętowany bez pytania Polaków o zdanie. Żołnierze Wyklęci byli ludźmi wielkiej odwagi, nie wahali się rzucić wyzwania sowieckiemu okupantowi, mimo jego przewagi – dodaje Demków:

Szacuje się, że szeregi antykomunistycznych powstańców mogły liczyć nawet 300 tysięcy osób, spośród których około 9 tysięcy poległo w walkach z NKWD i Urzędem Bezpieczeństwa. W latach 1944-1956 reżim PRL za działalność niepodległościową skazał na długoletnie więzienie blisko 250 tysięcy osób a około 5 tysięcy usłyszało przed sądem wyroki śmierci.

W tym roku Wojewódzkie Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych odbędą się w Gminie Lubomierz. Wrocławskie uroczystości rozpoczną się tradycyjnie o godz. 11. przy Pomniku Ofiar Terroru Komunistycznego 1945-1956 na Cmentarzu Osobowickim, gdzie spoczywają ofiary komunistycznych zbrodni.

Uroczystości i wydarzenia:

• 1 marca 2023, Lubomierz, godz. 10.00 – 16.00 – wystąpienie Przemysława Mandeli podczas uroczystości wojewódzkich (Zespół Szkół; Popielówek)
• 1 marca 2023, Oleśnica, godz. 11.00 – uroczystości miejskie, wystąpienie Wojciecha Trębacza (rondo Żołnierzy Wyklętych)
• 1 marca 2023, Wrocław, godz. 10.00 – premiera filmu historycznego „Fakir. W imieniu Rzeczypospolitej”, realizowanego przy współpracy z IPN poprzedzony prelekcją o Sergiuszu Kościałkowskim „Fakirze”, wstęp wolny (Przystanek Historia im. Kornela Morawieckiego we Wrocławiu). Warto dodać, że 1 marca w Przystanku Historia będzie można kupić książki z oferty wydawnictwa IPN w promocyjnych cenach! Wraz z premierą filmu o por. Sergiuszu Kościałkowskim „Fakirze” odbędzie się otwarcie wystawy „Podziemie łączy...”. Wystawę i album o tym samym tytule przygotowali historycy z Wilna: Ilona Lewandowska („Kurier Wileński”) i dr Tomasz Bożerocki (Uniwersytet Wileński). Szatę graficzną opracował znany, polski ilustrator Tomasz Bereźnicki. Całość sfinansowała Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”. W trakcie wydarzenia uczestnicy będą mogli otrzymać bezpłatne publikacje dotyczące por. „Fakira” autorstwa Magdy Wysockiej oraz wspomniany album o polskim i litewskim podziemiu niepodległościowym.
• 1 marca 2023, Wrocław, godz. 11.00 – uroczystości przed Pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego 1945-1956 współorganizowane przez wrocławski oddział IPN (Cmentarz Osobowicki)
• 1 marca 2023, Twardogóra-Olszówka – Bieg pamięci Żołnierzy Niezłomnych. Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu jest organizatorem wydarzenia.
• 1 marca 2023, Wilno, Tuskulanum (Litwa) – dr hab. Tomasz Balbus złoży kwiaty, zapali znicze w miejscu pamięci ofiar terroru sowieckiego
• 1 marca 2023, Wilno (Litwa) – udział dr. hab. Tomasza Balbusa w debacie „Polskie podziemie niepodległościowe na Wileńszczyźnie” wspólnie z dr. Tomaszem Bożerockim i Waldemarem Szełkowskim przed premierą filmu historycznego „«Fakir» W imieniu Rzeczypospolitej…”. Organizatorzy: Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka” i Oddział IPN we Wrocławiu (Uniwersytet Wileński).
• 1 marca 2023, Wilno (Litwa) – wspólnie z Grupą Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka”, uczniami szkół średnich, złożenie kwiatów przez dr. hab. Tomasza Balbusa w kwaterze wojskowej na Rossie, w tym przy nagrobku por. Sergiusza Kościałkowskiego „Fakira” oraz na grobach rodziców Józefa Mackiewicza
• 2 marca 2023, Mejszagoła (Litwa) – wykład dr. hab. Tomasza Balbusa przed filmem „Fakir. W imieniu Rzeczypospolitej”
• 2 marca 2023, Raubiszki koło Podbrodzia (Litwa) – dr hab. Tomasz Balbus złoży kwiaty w miejscu potyczki oddziału por. Sergiusza Kościałkowskiego ze zwiadem sowieckim w lutym 1945
• 2 marca 2023, Mejszagoła – Soleczniki (Litwa) – przekazanie przez dr. hab. Tomasza Balbusa szkołom polskim publikacji dotyczących Żołnierzy Wyklętych ufundowanych m.in. przez Instytut Pamięci Narodowej
• 3 marca 2023, Bystrzyca Kłodzka, godz. 10.00 – prelekcja Stanisława Kiełba „Żołnierze Wyklęci. Ostatnie polskie powstanie” (Zespół Szkół Ogólnokształcących, aula szkolna przy ul. S. Sempołowskiej 13)
• 3 marca 2023, Oława – konferencja „Wybrane zagadnienia działalności Polskiego Podziemia Antykomunistycznego w latach 1944–1956”, prelekcja Stanisława Bogaczewicza „Udział duchowieństwa katolickiego w walce o niepodległość i suwerenność Polski w czasach stalinowskich”. Organizatorem wydarzenia jest I Liceum Ogólnokształcące w Oławie oraz Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. (I Liceum Ogólnokształcące)
• 3 marca 2023, Pretficza, godz. 10.00 – prelekcja Stanisława Bogaczewicza o Żołnierzach Wyklętych w Regionalnej Bazie Logistycznej dla żołnierzy i pracowników wojska
• 21 marca 2023, Góra, godz. 10.00 – prelekcja Jerzego Rudnickiego podczas finału konkursu „Żołnierze Wyklęci” (I Liceum Ogólnokształcące)
• 22 marca 2023, Brzeg Dolny, godz. 18.00 – koncert rapera Tadka Polkowskiego „Żołnierze Wyklęci”. Organizatorem wydarzenia jest Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. Wstęp wolny.
• 31 marca 2023, Wrocław, godz. 12.00 – „Być jak Inka” – międzyszkolny konkurs z udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej (Liceum Ogólnokształcące)