Zmarł biskup senior diecezji kaliskiej Edward Janiak

Biuro prasowe Konferencji Episkopatu Polski potwierdziło w czwartek, że biskup senior diecezji kaliskiej Edward Janiak zmarł. Informacja o pogrzebie biskupa Janiaka zostanie podana w najbliższych dniach.

Edward Janiak urodził się 14 sierpnia 1952 r. w Malczycach na Dolnym Śląsku. W 1973 r. wstąpił do Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu, gdzie zdobywał formację kapłańską. Równolegle, w latach 1973-1979, odbył studia filozoficzno-teologiczne na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu, zakończone uzyskaniem magisterium z teologii.
Święcenia kapłańskie przyjął 19 maja 1979 r. z rąk biskupa pomocniczego archidiecezji wrocławskiej, Wincentego Urbana, w archikatedrze św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu. Po święceniach pracował w parafii św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Oleśnicy, gdzie był wikariuszem i katechetą. Rok później powierzona została mu także budowa kaplic filialnych w Smardzowie, Nieciszowie i Bystrym oraz obowiązki związane z rozpoczęciem budowy kościoła Matki Bożej Miłosierdzia w Oleśnicy.

W 1983 r. uzyskał licencjat z teologii moralnej na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu i następnie skierowany został na czteroletnie studia specjalistyczne (doktoranckie) na Uniwersytecie św. Tomasza "Angelicum" w Rzymie. Następnie wyjechał do Dortmundu, gdzie przez rok był proboszczem Polskiej Misji Katolickiej.

Po powrocie do kraju, z początkiem roku akademickiego 1987/1988, został adiunktem w Katedrze Teologii Moralnej Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. W tym okresie był także sekretarzem-kapelanem metropolity wrocławskiego, ks. kardynała Henryka Gulbinowicza.
Nominację na biskupa pomocniczego archidiecezji wrocławskiej ze stolicą tytularną Scilium otrzymał od papieża Jana Pawła II 26 października 1996 roku. Sakry biskupiej udzielił mu 30 listopada 1996 r., w archikatedrze wrocławskiej, abp kardynał Henryk Gulbinowicz wraz z arcybiskupem Józefem Kowalczykiem, nuncjuszem apostolskim w Polsce i biskupem polowym Wojska Polskiego Sławojem Leszkiem Głódziem.

Papież Benedykt XVI mianował go biskupem kaliskim 21 lipca 2012 r. Uroczysty ingres do katedry kaliskiej św. Mikołaja Biskupa odbył 12 września 2012 roku.

W Konferencji Episkopatu Polski bp Edward Janiak pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Katolickiej ds. Migracji, Delegata KEP ds. Imigracji, a także Delegata KEP ds. Duszpasterstwa Pracowników Leśnictwa, Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska. Z nominacji papieża Benedykta XVI był także członkiem Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych.

17 października 2020 roku papież Franciszek przyjął rezygnację bp. Edwarda Janiaka. Pod koniec stycznia nuncjatura apostolska w Polsce podała, że papież mianował biskupem kaliskim dotychczasowego biskupa pomocniczego archidiecezji poznańskiej Damiana Bryla.

29 marca Nuncjatura Apostolska przekazała, że Stolica Apostolska, działając na podstawie przepisów Kodeksu prawa kanonicznego i motu proprio papieża Franciszka +Vos estis lux mundi+, zakończyła dochodzenie w sprawach bp. Edwarda Janiaka. Postępowanie dotyczyło sygnalizowanych zaniedbań w sprawach nadużyć seksualnych popełnionych przez niektórych duchownych wobec osób małoletnich oraz innych kwestii związanych z zarządzaniem diecezją kaliską.

W wyniku zakończonego postępowania Stolica Apostolska podjęła w stosunku do bp. Janiaka nakaz zamieszkania poza diecezją kaliską, zakaz uczestniczenia w jakichkolwiek publicznych celebracjach religijnych lub spotkaniach świeckich na terenie diecezji kaliskiej oraz nakaz wpłaty z osobistych funduszy odpowiedniej sumy na rzecz Fundacji św. Józefa, z przeznaczeniem na działalność prewencyjną i pomoc ofiarom nadużyć.

Oskarżenia pod adresem biskupa Janiaka pojawiły się w maju ubiegłego roku w filmie braci Sekielskich "Zabawa w chowanego". Zarzucono mu tuszowanie czynów pedofilskich. Dokument przedstawiał historię trzech chłopców wykorzystywanych przez tego samego księdza z diecezji kaliskiej – Arkadiusza H. W filmie ukazano, jak biskup kaliski Edward Janiak miał kryć przestępstwa seksualne podległych mu księży.

Sprawą molestowania małoletnich przez ks. Arkadiusza H. zajmowała się Prokuratura Rejonowa w Pleszewie, która zarzuciła mu, że między wrześniem 1998 r. a majem 2000 r. dopuścił się przestępstw o charakterze seksualnym na szkodę 10-letniego wówczas pokrzywdzonego.

52-letni obecnie Arkadiusz H. miał skrzywdzić jeszcze sześciu chłopców, którzy zgłosili się do prokuratury, ale sprawy umorzono z uwagi na przedawnienie. W marcu Sąd Rejonowy w Pleszewie nieprawomocnie skazał księdza Arkadiusza H. na trzy lata bezwzględnego więzienia i 10-letni zakaz pracy z dziećmi.

Z kolei magazyn "Więź" podał, że w lutym 2018 r. do warszawskiej nuncjatury trafiła obszerna skarga na działania bpa Janiaka. "Rektor kaliskiego seminarium duchownego postawił biskupowi zarzuty tolerowania wśród księży wykorzystywania seksualnego osób małoletnich i aktywnego homoseksualizmu" – wskazano w artykule opublikowanym w czerwcu ub. roku.