Galeria FOTO-GEN. Jan Berdyszak „Wobec parergonu”

24 stycznia 2020 –28 lutego 2020
Wernisaż:
24.01.2020, godz. 18.00
Miejsce:
Galeria FOTO-GEN
Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Instytucji Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
pl. bpa Nankiera 8, 50-140 Wrocław
tel. 71 344 78 40
e-mail: [email protected]
Galeria czynna:
Wtorek-niedziela w godz. 11.00-19.00

Profesor Jan Berdyszak urodził się 15 czerwca 1934 r. w Zaworach koło Poznania. Zmarł 18 września 2014 r. w Poznaniu. Wybitny polski artysta (malarz, rzeźbiarz, grafik, scenograf, autor instalacji i aranżacji przestrzennych), teoretyk sztuki, twórca koncepcji postrzegania i tworzenia obrazu, pedagog. Pierwszymi nauczycielami Jana Berdyszaka byli: ojciec, Józef Berdyszak oraz prof. Jan Wroniecki, malarz i grafik. W latach 1952-1958 J. Berdyszak studiował w pracowni rzeźby u prof. Bazylego Wojtowicza (jednocześnie indywidualnie studiował malarstwo) w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, w której pracował od 1965 roku. W latach 1984-87 pełnił funkcję prorektora. Wykładał w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze. Przez dwadzieścia lat współpracował z poznańskimi teatrami, gdzie zajmował się scenografią. Jeszcze w czasie studiów otrzymał w 1956 r. pierwszą ważną nagrodę na Ogólnopolskiej Międzynarodowej Wystawie Grafiki i Rysunku Kół Naukowych. Wśród licznych wyróżnień i nagród należy wymienić Nagrodę im. Jana Cybisa (1978). Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1988 r), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2001), Otrzymał Doktorat Honoris Causa Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie. Prof. Jan Berdyszak uczestniczył w wielu prestiżowych wystawach w kraju i za granicą. Jego prace (obrazy, rysunki, grafiki i rzeźby) znajdują się w wielu ważnych kolekcjach prywatnych i w zbiorach muzealnych. W latach 1962-1964 - stworzył cykl obrazów „Koła podwójne”, w których dokonał przełamania tradycyjnego malarskiego prostokąta.
W 1965 r. – stworzył koncepcję obrazu strukturalnego; wycięty fragment „Obrazu strukturalnego z otworem” stanowił integralny element dzieła plastycznego.
W latach 1966-1970 – realizował „Pokazy Plastyki Przestrzeni Animowanej”; siedem działań plastycznych z wykorzystaniem światła i dźwięku.
W 1971 r. – rozpoczął cykl rzeźb „Przeźroczyste”, których głównym tworzywem były metal i szkło.
W latach 70. i 80. – realizował liczne cykle malarskie i graficzne (m.in. „Obszary koncentrujące”, „Belki krzyża”, „Fragmenty jako całości radykalne”, „Milczenie”). Prezentował instalacje (m.in. „Katedra”, „Poddasze nieba”, „Obszary refleksji”, „Ani konieczność ani możliwość”).
Od 1990 r. – realizował cykl „Passe-par-tout” (tworzony z obrazów, obiektów, instalacji).
Od 1992 r. – rozpoczął „Reinstalacje fotograficzne”.
Od 1997 r. – rozpoczął realizację zatytułowaną „Powłoki” (projekty, fotografie, obiekty, instalacje).
W 2003 r. - zaprezentował wystawę „Siedem stanów Powłok. Możliwych i niemożliwych”.
W 2007 r. – przy pomocy skonstruowanego przez siebie „Generatora fotografii efemerycznych” podjął dyskurs na temat medium fotografii.

W wyniku przemyśleń i działań, skoncentrowanych głównie wokół zagadnień przestrzeni, gęstości, pustki, ciemności, przezroczystości, potencjalności, profesor Jan Berdyszak zmieniał swój stosunek do tradycyjnego obrazu. Burząc granice między wnętrzem a zewnętrzem, operując zamiast całości wycinkiem (wydartym fragmentem, negatywem), budował świat obrazów podporządkowany rygorom wypracowywanej przez siebie koncepcji.

Kuratorzy wystawy: Manfred Bator, Andrzej Mazur