Wigilia Bożego Narodzenia u prawosławnych i grekokatolików

Święta chrześcijan wschodnich poprzedzał 40-dniowy post, bardzo ściśle przestrzegany, zwłaszcza przez ostatnie dni przed świętami. W wigilię niektórzy wierni powstrzymują się nawet od picia napojów, aż do spożycia uroczystej, postnej kolacji.

Wierni Kościołów wschodnich mają kilka nazw wigilii. W zależności od regionu i tradycji, mówią na nią np. nawieczerie, soczelnik lub swiaty wieczer. Ta druga nazwa pochodzi od "socziwa", czyli gotowanej pszenicy polewanej miodem (według innych źródeł - soczystej kaszy), która była poprzednikiem współczesnej kutii robionej, m.in. z maku i miodu, tradycyjnie zawsze obecnej na wigilijnym stole.

ZOBACZ: Prawosławni świętują Boże Narodzenie

Posiłek wigilijny rozpoczyna się od modlitwy i dzielenia prosforą. Prosfora (od greckiego "prosphero" - przynoszę) to chleb liturgiczny używany w kościele wschodnim do konsekracji i komunii. Ma kształt małych, mieszczących się w dłoni krążków, po upieczeniu podobnych do malutkich bułeczek. Przygotowaniem i wypiekiem prosfor zajmują się np. mniszki z monasterów.

W nocy z niedzieli na poniedziałek wielu prawosławnych i grekokatolików uda się do cerkwi na świąteczne nabożeństwa. Najczęściej zaczynają się one o północy lub o godz. 2 nad ranem.

Nabożeństwa świąteczne w Katedrze Greckokatolickiej pw. św. Wincentego i św. Jakuba przy pl. Nankiera we Wrocławiu:

• 6 stycznia - wspólna Wigilia, ok. godz. 18.30 w świetlicy przy ul. Łaciarskiej
• 6 stycznia - godz. 22.00 Wielkie Powieczerze (Wełykie Poweczerje)
• 7 stycznia - godz. 10.00 oraz 18.00 (o godz. 10.00 Archijerejska Boska Liturgia)
• 8 i 9 stycznia - godz. 10.00 i 18.00

Nabożeństwa świąteczne w Katedrze Prawosławnej pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy przy ul. Św. Mikołaja 40

• 6 stycznia - wspólna Wigilia, po nabożeństwie wieczornym ok. godz. 19.15
• 6 stycznia - godz. 17.00 Wielkie Powieczerze (Wełykie Poweczerje)
• 7-9 stycznia - godz. 10.00 i 17.00
• 19 stycznia - Święto Chrztu Pańskiego/Święto Jordanu

Okres Bożego Narodzenia prawosławni i grekokatolicy we Wrocławiu zakończą 19 stycznia, w dniu Objawienia Pańskiego (w Kościele katolickim 6 stycznia – Trzech Króli). Przypada wtedy Święto Chrztu Pańskiego, czyli Święto Jordanu.

WIĘCEJ: Dziś Wigilia Bożego Narodzenia u prawosławnych i grekokatolików

Nie ma dokładnych danych co do liczby prawosławnych w kraju. Hierarchowie polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest 450-500 tys. W ostatnim spisie powszechnym, które to dane uznawane są jednak przez duchownych za niemiarodajne, przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób.

Kościół greckokatolicki w Polsce liczy ponad 33 tys. wiernych, którzy zamieszkują m.in. województwa: podkarpackie, małopolskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie, lubuskie i dolnośląskie.

Staroobrzędowcy, którzy również w tym czasie świętują Boże Narodzenie, to jedna z najmniejszych w kraju grup religijnych. Ocenia się, że jest ich 1-2 tys. Mieszkają głównie na Suwalszczyźnie.

ZOBACZ: Nieznany Wrocław - katedra prawosławna [WIDEO, ZDJĘCIA]