Skąd bierze się cena litra benzyny Pb95? (ZOBACZ)

W ostatnim czasie pojawiły się głosy, że gdyby nie ich zachłanność, litr benzyny Pb95 kosztowałby 3,5 PLN, a może mniej. Sprawdźmy, jak to jest w rzeczywistości.

W latach 90. w Polsce, cena benzyny bezołowiowej 95 powoli rosła (głównie za sprawą drożejącego dolara, bowiem cena baryłki była w tym okresie niemal niezmienna - wyjątkiem jest wojna w zatoce - i wynosiła kilkanaście dolarów za baryłkę).

W roku 1995 litr benzyny 95 kosztował 1,5-1,6 PLN. Granicę 2 złotych przekroczył w kwietniu 1999 roku. 12 miesięcy później, na progu lata roku 2000, litr 95-ki kosztował już 3 złote.

Regułą stało się wówczas, że w kolejnych latach, w okresie gdy wzrastało zapotrzebowanie na benzynę w związku z wakacyjnymi wyjazdami, jej cena szybowała do góry. Poziom czterech złotych był atakowany kilkukrotnie (2004, 2005, 2006, 2007) zawsze jednak jesienią wracał poniżej tej granicy.

Na zdjęciu ceny z 1997 roku (Fot. Demotywatory)

Sytuacja zmieniła się w 2007 roku, kiedy to jesienią cena nie spadła już poniżej czterech złotych. Utrzymała się przez dwa lata, do czasu gwałtownego spadku z przełomu lat 2008/2009. Do rekordowo niskiego poziomu spadła wtedy cena dolara - (2,10 PLN), w tym czasie rekordowo tania była też baryłka ropy - w ciągu kilku jesiennych miesięcy roku 2008 spadła ze 144 do 49 dolarów.

Leszek Mordarski: Pora na krótkie rachunki

49 razy 2,10 - daje 103 złote za 169 litrów ropy (baryłka). Jeden litr surowca, dostarczony do rafinerii, kosztuje zatem 61 groszy. Przerobienie go na benzynę kosztuje 35 groszy.

Dowiezienie do stacji paliw kolejne 20. Litr benzyny 95 w detalu, powinien w tej sytuacji kosztować 1 złoty i 16 groszy. Kosztuje znacznie więcej przez podatki i marżę. Na przełomie 2008 i 2009 roku akcyza wynosiła 1,56 od każdego litra, co daje cenę 2,72.

Do tego doliczamy 10 groszy (wprowadzonej w 2008 roku opłaty paliwowej - na poprawę stanu dróg) i mamy 2,82. Z VAT (kolejnym podatkiem) jest to 3,44. Na stacjach paliw cena litra benzyny (najniższa od dłuższego czasu) wynosiła wtedy 3,55. Marża stacji była zatem na poziomie 10 groszy.

Zobaczmy jak wygląda, to dziś

• Cena baryłki: 48,7
• Kurs dolara: 3,77
• Stawka akcyzy: 1,54 za litr
• Opłata paliwowa: 12,9 groszy za litr
• Koszt przerobu i transportu: 55 groszy za litr
• Opłata zapasowa: 4 grosze za litr

Litr benzyny 95, bez marży stacji, wynosi zatem 4,09. Marża stacji waha się zatem od kilku do kilkunastu groszy.