Droga do wolności

Częściowo demokratyczne wybory parlamentarne były (obok oficjalnej legalizacji „Solidarności”) jednym z dwóch głównych postanowień przyjętych przez władze PRL i opozycję solidarnościową podczas negocjacji przy Okrągłym Stole. Obrady (rozpoczęte 6 lutego) zakończyły się w Warszawie 5 kwietnia 1989 r. Kandydaci „Solidarności” i innych ugrupowań opozycyjnych mogli w wyborach zdobyć maksymalnie 35% miejsc w Sejmie i ubiegać się bez ograniczeń o 100 miejsc w nowo utworzonym Senacie. Kampania wyborcza i wyniki głosowania 4 czerwca 1989 r. otworzyły drzwi do niepodległości, a w dalszej perspektywie przyczyniły się do wstąpienia Polski do Paktu Północnoatlantyckiego i  Unii Europejskiej.

Na 30 planszach wystawy zaprezentowana została historia tej drogi do wolności i wrocławskich przygotowań kampanii wyborczej oraz sam przebieg wyborów.
Na wystawie można zobaczyć ponad 80 archiwalnych zdjęć Niezależnej Agencji Fotograficznej „Dementi”, a także zdjęcia autorstwa Marka Kocha, Mieczysława Michalaka i Zbigniewa Nowaka. Ponadto prezentowane są reprodukcje plakatów wyborczych: plakat ze wschodzącym słońcem (popularnie nazywany „plakatem ze słoneczkiem”), który z czasem stał się symbolem wyborów w województwie wrocławskim, plakat „Polaku, zdecyduj się!”. Na ekspozycji nie zabrakło także reprodukcji popularnego plakatu z Gary Cooperem, inspirowanego kadrem z westernu „W samo południe”.

Wystawę wzbogacają archiwalne audycje radiowe, które były emitowane na antenie Radia Wrocław w roku 1989. Można zatem wysłuchać m.in.: kilkuminutowych wypowiedzi kandydatów (Karola Modzalewskiego, Romana Dudy, Radosława Gawlika, Barbary Labudy, Zbigniewa Lecha oraz Andrzeja Piszela), satyrycznej audycji Komitetu Wyborczego „Solidarność” – „Na wesoło” przygotowanej specjalnie na kampanię wyborczą w skład której wchodzi piosenka wyborcza, audycja Jacka Fedorowicza oraz specjalny odcinek „Z pamiętnika młodej lekarki” Ewy Szumańskiej.
Autorem wystawy „Droga do wolności” jest Rafał Bubnicki – dziennikarz „Solidarności  Dolnośląskiej” (1981), podziemnego „Z Dnia na Dzień” (1982), „Gazety Obywatelskiej” (1990), „Rzeczpospolitej” (1990–2006) i Radia Wolna Europa (1991–1995), współpracownik Niezależnej Agencji Fotograficznej „Dementi” (1985–1991). Wyboru archiwalnych nagrań radiowych dokonała Jolanta Piątek – dziennikarka Radia Wrocław.     

Celem wystawy „Droga do wolności" jest przypomnienie mieszkańcom miasta, że zwycięstwo 4 czerwca 1989 r. zawdzięczamy bardzo wielu ludziom.

Ekspozycja będzie prezentowana w dniach 2–16 czerwca 2014 r. na placu przy kościele Marii Magdaleny we Wrocławiu. Wrocławianie, którzy w rocznicę wyborów – 4 czerwca o godz. 12.00 –przyjdą obejrzeć wystawę, otrzymają album Leszka Ziątkowskiego „Na drodze do niepodległości. Wrocław 1981–1989”. Ekspozycji towarzyszyć będą także „Urny Wolności” przygotowane przez Inicjatywę RAZEM 89 we współpracy z Kancelarią Prezydenta Rzeczy Pospolitej. Staną one tego dnia w 30 miastach w całej Polsce i towarzyszyć będą wydarzeniom związanym z rocznicą wyborów. Pomysłodawcą projektu „Urny Wolności” jest Tomasz Pietrasiewicz z Ośrodka Brama Grodzka w Lublinie, który tak o nim mówi: To wtedy ludzie zdecydowali, że chcą zmian i dzięki nim zmienił się w Polsce ustrój. Namacalnym symbolem tych wydarzeń jest urna wyborcza. Zburzenie muru berlińskiego jest oczywiście dużo bardziej atrakcyjne wizualnie niż spokojne wybory, ale zaniechaniem z naszej strony jest to, że nie świętujemy tej daty tak, jak powinniśmy. Młodzi ludzie często nie zdają sobie sprawy, że w budynkach ich szkół, w których spędzają tyle czasu, działa się historia.

Wystawa „Droga do wolności”, 2–16 czerwca 2014 r., plac przy kościele Marii Magdaleny we Wrocławiu

Organizatorzy wystawy:
Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”  
Radio Wrocław
Autor wystawy:
Rafał Bubnicki
Wybór archiwalnych nagrań radiowych:
Jolanta Piątek
Opracowanie graficzne:
Andrzej Jerie
Korekta:
Aleksandra Sroka, Maria Rudnicka
Przekład tekstów na jęz. angielski:
Zuzanna Sikora
Koordynator projektu:
Marta Kowalska-Fic
Na wystawie wykorzystano zdjęcia: Tomasza Kiznego (NAF „Dementi”), Marka Kocha, Mieczysława Michalaka,  Zbigniewa Nowaka,  Anny Łoś (NAF „Dementi”), Andrzeja Łuca (NAF „Dementi”), Henryk Prykiela (NAF „Dementi”) oraz zdjęcia ze zbiorów: Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” i Zakładu Narodowego im. Ossolińskich