ŚWIĘTA, ŚWIĘTA i po… też smacznie!

Tym razem podpowie Państwu, co zrobić z „resztkami” ze świątecznego stołu. Po sosie tatarskim zostanie trochę ogórków, a na przepiórcze jajka nie będzie już miejsca na talerzu. Do tego kawałki świątecznych pieczeni, no i wypieki, które obsychają i nie wiadomo, co z nimi zrobić. Tymczasem świąteczne pozostałości można przetworzyć w pyszne dania. Jakie? Tego dowiedzą się Państwo już po 18.30. A na razie mały przykład…

Lamingtony

Są to tradycyjne australijskie ciasteczka oblane lukrem kakaowym. My możemy jednak zrobić je z kawałków babki wielkanocnej lub placka drożdżowego.

składniki:
najlepiej ciasto biszkoptowe, ale też pozostałości babki piaskowej, drożdżowej, keksu, 3 szklanki cukru pudru, 3 kopiaste łyżki kakao, 2 łyżki masła, ½ łyżeczki ekstraktu z wanilii, ½ szklanki wrzącej wody, ewentualnie wiórki kokosowe

wykonanie:
Ciasto kroimy w paski o przekroju 3x3 cm, a te z kolei – na kawałki. Przygotowujemy lukier: mieszamy cukier i kakao, dokładamy miękkie masło i mieszamy. Dolewamy wrzątek i ekstrakt waniliowy. Ucieramy na gładką masę. Miskę z lukrem umieszczamy nad garnkiem z gotującą się wodą i trzymamy tak kilka minut, cały czas mieszając. Kawałki ciasta nabijamy na widelec i zanurzamy w lukrze. Odkładamy każdy kawałek na papier pergaminowy i ewentualnie obtaczamy w wiórkach kokosowych. Pozostawiamy do zastygnięcia w chłodnym miejscu.

„Kartoflaka” na przednówku

składniki:
2 kg ziemniaków, 80 dag różnych wędlin, 3 cebule, 10 dag mąki pszennej, 2 surowe jajka, 10 dag masła, sól, pieprz, ziele angielskie, listki laurowe – według uznania

wykonanie:
Ziemniaki obieramy, trzemy na tarce z drobnymi oczkami i odciskamy na ściereczce. Wodę odlewamy, a skrobię dodajemy do utartych ziemniaków. Cebule obieramy, siekamy w kostkę i podsmażamy na sklarowanym maśle. Dokładamy pokrojone w kostkę wędliny i razem podsmażamy, dodajemy do ziemniaków.
Starannie mieszamy, dodajemy mąkę i jajka, przyprawiamy do smaku. Ziele angielskie i listki laurowe w całości lub układamy na wierzchu. Pieczemy 1½ godziny w temperaturze 170˚C (po zrumienieniu temperaturę zmniejszamy). Podajemy na gorąco, np. z sosem jogurtowo-czosnkowym.
Podpowiedź dla bardziej kreatywnych: Farszem można nadziać jelita (takie jak do kaszanki – są w sprzedaży) i upiec na blasze w piekarniku.

Kazimierz Malec, Dolnośląska Akademia Tradycji i Smaku

Staropolski pasztet z kaszy gryczanej i jajek

składniki:
2 szklanki kaszy gryczanej, 1 cebula, 30 dag pieczarek (mogą być inne grzyby mrożone), 8 jajek ugotowanych na twardo, 30 dag wątróbek drobiowych, 2-3 łyżki bułki tartej, 3 łyżki masła, 2 świeże jajka, sól, pieprz do smaku, świeże zioła według uznania

wykonanie:
Kaszę gotujemy na sypko, studzimy i mielimy. Cebulę i pieczarki podsmażamy na maśle i mielimy. Wątróbkę podsmażamy, studzimy i kroimy w drobną kostkę. Jajka gotowane siekamy w drobną kostkę. Wszystkie składniki mieszamy, dodajemy surowe jajka i przyprawiamy do smaku. Część ziół siekamy i dokładamy do środka, a część układamy na wierzchu pasztetu.
Formę natłuszczamy masłem, obsypujemy bułką tartą, przekładamy pasztet. Pasztet lekko ubijamy, potrząsając formą. Przykrywamy folią i pieczemy około 50 minut w temperaturze 180˚C. Podajemy na zimno z sosami ziołowymi lub na gorąco z sosem grzybowym.

Kazimierz Malec, Dolnośląska Akademia Tradycji i Smaku

Zupa chrzanowa z rzeżuchą i jajkiem

składniki:
około 30 dag tartego świeżego chrzanu (ilość zależy od stopnia „ostrości”), 1½ l wywaru warzywnego, 20 dag śmietany 18%, 1 cebula, 3 dag masła klarowanego, sól, biały pieprz do smaku, około 2 dag rzeżuchy na 1 porcję oraz 1 jajko ugotowane na 1 porcję

wykonanie:
Cebulę obieramy i kroimy w drobną kostkę, a następnie podsmażamy na maśle. Dokładamy tarty chrzan i lekko dusimy. Zalewamy wywarem warzywnym, zagotowujemy, dodajemy śmietanę i przyprawiamy do smaku. Podajemy z jajkiem pokrojonym w ćwiartki i rzeżuchą.

Kazimierz Malec, Dolnośląska Akademia Tradycji i Smaku

Frittata z porów, cukinii i serów

składniki:
2 jajka, 10 dag cukinii, kawałek pora, 5 dag parmezanu, 5 dag żółtego sera, czosnek, oliwa z oliwek, sól, pieprz

wykonanie:
Oczyszczony kawałek pora kroimy na kawałki, smażymy na małym ogniu do miękkości. Dodajemy pokrojoną cukinię i czosnek, dusimy około 10 minut. Warzywa przekładamy do miski, wbijamy jajka, przyprawiamy solą i pieprzem, posypujemy startym serem.
Rozgrzewamy olej na patelni, wlewamy frittatę, wygładzamy powierzchnię i smażymy około 15 minut, a następnie zapiekamy w piekarniku 3-5 minut. 

Zbigniew Koźlik, Dolnośląska Akademia Tradycji i Smaku

Pieczeń drobiowa z warzywami

składniki:
1 kg upieczonego lub ugotowanego mięsa drobiowego, 1 cebula, 1 mała cukinia i 1 duża, 2-3 pomidory, 1 białko, 2 ząbki czosnku, po 1 łyżce posiekanego szczypiorku i natki pietruszki, 1 łyżka świeżego estragonu (może być suszony – wtedy 1 łyżeczka), sól, pieprz

wykonanie:
Cebulę obieramy i bardzo drobno siekamy. Czosnek miażdżymy w prasce. Mięso mielimy w maszynce. Małą cukinię płuczemy, kroimy w średniej grubości talarki. Podobnie kroimy pomidory. Cebulę, czosnek oraz mięso mieszamy, dodajemy przyprawy i białko. Formę do pieczenia wykładamy pergaminem. Na dnie układamy połowę masy mięsnej, na niej kładziemy warstwę cukinii i pomidorów. Dopełniamy całość pozostałym mięsem. Formę przykrywamy folią aluminiową i wkładamy do większego naczynia wypełnionego wodą, tak by sięgała do połowy formy.

Pieczemy 60-80 minut w temperaturze 190˚C. Przed końcem pieczenia ściągamy folię aluminiową, tak by wierzch się lekko przyrumienił. Pieczeń jest gotowa, kiedy odstaje od brzegów rynienki. Upieczoną pieczeń możemy obłożyć plastrami obranej większej cukinii. W tym celu cukinię należy pokroić wzdłuż. Następnie długie plastry blanszować przez 2-3 minuty w gotującej się wodzie. Doskonałym dodatkiem będzie sos pomidorowy.

Smażone białe kiełbaski

składniki:
białe kiełbaski, 1 cebula, majeranek, ostra papryka mielona, pieprz, sól, olej do smażenia

wykonanie:
Małe kiełbaski kroimy na 3 części. Obficie skrapiamy olejem, posypujemy majerankiem, pieprzem, papryką i solą i odstawiamy na kilkanaście minut do „przegryzienia się”. Cebulę obieramy, kroimy w pół- lub ćwierćplasterki. Na patelni rozgrzewamy olej i wkładamy do niego kiełbaski. Chwilę smażymy, aż się zrumienią i dokładamy cebulę. Całość mieszamy. Gdy cebula będzie miała złocisty kolor, odstawiamy naczynie z ognia.

Zapiekanka jajeczno-ziemniaczana

składniki:
4 jajka ugotowane na twardo, 2 ugotowane duże ziemniaki, 2-3 łyżki bułki tartej, 2 łyżki masła, 2 jajka surowe, 10 dag śmietany 30%, olej, sól, pieprz, estragon, posiekany koperek

wykonanie:
Oddzielamy żółtka od białek. Białka ubijamy ze szczyptą soli na sztywną pianę. Ucieramy masło z żółtkami na gładką masę i dosypujemy bułkę tartą, cały czas mieszając masę. Powoli dolewamy śmietanę, mieszając, by nie potworzyły się grudki. Na koniec dodajemy pianę z białek i wszystko delikatnie łączymy.
Masę doprawiamy i przekładamy do wysmarowanego olejem i posypanego bułką tartą naczynia żaroodpornego.
Jajka ugotowane na twardo i ziemniaki kroimy w plastry, układamy je na przemian na masie w naczyniu żaroodpornym. Pieczemy 20 minut w piekarniku nagrzanym do 160˚C. Podajemy z sosami na bazie śmietany, np. pikantnym ziołowym, czosnkowym lub ze zwykłym keczupem.

Zapiekanka śródziemnomorska

składniki:
70 dag ugotowanych ziemniaków, upieczony drób, masło do wysmarowania formy, pomidory, natka pietruszki, czarne oliwki bez pestek, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, trochę soku z cytryny, 15 dag sera pleśniowego, 50 ml śmietany

wykonanie:
Ziemniaki kroimy w plastry, układamy w wysmarowanej masłem formie żaroodpornej. Na wierzchu układamy paski drobiu.
Pomidory kroimy w plastry. Natkę siekamy. Oliwki kroimy w plasterki. Czosnek przeciskamy przez praskę. Mieszamy składniki. Przyprawiamy solą, pieprzem, sokiem cytrynowym. Warzywa rozkładamy na paskach drobiu.
Ser pleśniowy rozgniatamy widelcem i mieszamy ze śmietaną. Wierzch zapiekanki smarujemy masą serową i zapiekamy około 15 minut.

Pasta jajeczna z curry

składniki:
4 jajka ugotowane na twardo, 3 łyżki majonezu, 1 łyżeczka curry, 1 łyżka soku z cytryny, po ¼ strąka papryki czerwonej, zielonej i żółtej, sól, pieprz i cukier do smaku, do dekoracji 3-4 korniszony, kilka gałązek zieleniny

wykonanie:
Żółtka rozdzielamy od białek, ucieramy z curry, solą, pieprzem, cukrem, sokiem z cytryny oraz majonezem. Strąki papryki i białka bardzo drobno siekamy, mieszamy z przygotowaną pastą. Dekorujemy korniszonami i gałązkami świeżych ziół. Podajemy do pieczywa.

Bajaderki

składniki:
kawałki różnych ciast, 10-15 dag masła lub margaryny, 3 łyżki cukru, 3 łyżki mleka, 3 łyżki kakao

wykonanie:
Margarynę lub masło zagotowujemy z cukrem, mlekiem i kakao. Studzimy. Do gęstniejącej masy wkładamy rozkruszone resztki ciasta, formujemy bajaderki. Możemy dołożyć bakalie.

Życzymy Państwu radosnych Świąt Wielkanocnych i do usłyszenia!