Marlena Maląg: Od jesieni możliwość badania trzeźwości w zakładzie pracy

Pani minister, kilka dni temu głośno było o tragicznej sytuacji podopiecznych w DPS-ie w Jordanowie. Zleciła pani kontrolę w innych placówkach na terenie całego kraju. Jakie wnioski?

Rzeczywiście w związku z sytuacją, która zaistniała w Jordanowie, ale tutaj chciałbym od razu do tego odnieść, żyjemy w państwie prawa, a więc przede wszystkim czekamy na ostateczne wyniki kontroli, które wojewoda małopolski przeprowadza w placówce. Najważniejsze dla nas jest zabezpieczanie, a więc przede wszystkim opieka nad mieszkańcami. Najważniejsze jest zdrowie i życie ludzkie, ono jest zabezpieczone. Czekamy na wyniki kontroli i oczywiście wojewoda, jeżeli jakiekolwiek byłyby uchybienia, to będzie stosowne działania podejmował.

A w innych miejscach w kraju? Jak to wygląda?

W innych miejscach kontrola przebiega. Mamy cotygodniowe, jak zresztą zawsze, spotkania z dyrektorami wydziałów polityki społecznej. Nie ma niepokojących sygnałów w skali kraju, ale czekamy na ostateczne raporty i wtedy będziemy się do tego odnosić.

A czy pracownicy DPS-ów mogą liczyć na podwyżki za swoją ciężką codzienną pracę?

Przede wszystkim chciałabym bardzo podziękować wszystkim pracownikom DPS-ów, za ich, tak jak pan redaktor powiedział, ciężką pracę, szczególnie za tę pracę w covidzie. Przede wszystkim my jako rząd staramy się wspomagać, pomimo że jest to zadanie samorządu, bo pozwolę sobie przypomnieć, że pracownicy Domów Pomocy Społecznej to są pracownicy zatrudniani przez samorządy, głównie to są samorządy szczebla powiatowego, ale także gminy i także samorządy województw. A więc płace tych pracowników są regulowane nie na poziomie centralnym, tylko na poziomie właśnie samorządowym. Ale my, jak zwykle, tworząc przede wszystkim, wspierając samorządy w ich działaniach własnych, staraliśmy się i w covidzie przekazywać dodatkowe środki, dodatkowe wsparcie dla Domów Pomocy Społecznej. Przypomnę, że w covidzie tych środków przekazaliśmy około pół miliarda złotych i sukcesywnie co roku, również z rezerwy ogólnej, przekazujemy środki na tzw. działalność bieżącą, w tym też można te środki na wynagrodzenia, jak jest taka potrzeba. Więc dla uporządkowania, to pracownicy Domów Pomocy Społecznej są pracownikami zatrudnianymi przez samorząd. Ale my, ja zwróciłam się do Rady Dialogu Społecznego, powołaliśmy też przy ministerstwie zespół polityki społecznej, który będzie się różnymi sprawami, w ramach szeroko rozumianej polityki społecznej, zajmował.

Czyli jakaś perspektywa jest?

Oczywiście. Zawsze przede wszystkim trzeba szukać dobrych rozwiązań. Zdajemy sobie sprawę, że wsparcie jest potrzebne i my przede wszystkim musimy podejmować działania. Niepodejmowanie działań dla mnie byłoby niepokojące.

Jak jesteśmy przy pieniądzach, czy przewiduje pani podwyżki świadczeń socjalnych w najbliższych miesiącach? Np. 500 plus?

Tutaj odniosę się tak, że przede wszystkim świadczenie te społeczne, ta inwestycja w rodzinę, jest naszym priorytetem. Od samego początku, kiedy Prawo i Sprawiedliwość objęło rządy, inwestowanie w rodzinę, dalej tę politykę będziemy realizować. Ale nie tylko poprzez bezpośrednie zwiększanie świadczeń, ale poprzez wprowadzanie też nowych. Dlatego też sztandarowe świadczenie Rodzina 500 plus, gdzie blisko 200 miliardów złotych trafiło już do polskich rodzin, będzie realizowane w tym kształcie, w którym jest. Wprowadziliśmy dodatkowe świadczenie Rodzinny Kapitał Opiekuńczy w tym roku, a także dofinansowanie do opieki żłobkowej. Dobry Start w międzyczasie został wprowadzony, a więc przede wszystkim przyjmujemy taką politykę, że rozszerzamy zakres świadczeń.

Czy to możemy rozstrzygnąć raz na zawsze, że 500 plus pozostaje w tych wartościach, które są obecnie? To będzie 500 plus, na pewno?

Mówimy o tym roku i mówimy o roku kolejnym. Nie planujemy zwiększania i w budżecie nie planowaliśmy zwiększania tego świadczenia. Zresztą mamy wypowiedź prezesa, pana Jarosława Kaczyńskiego, który jednoznacznie też do tego się odniósł. Przede wszystkim musimy spojrzeć tak, że świadczenia, które wypłacamy dla rodziców, w tym roku, np. gdybyśmy sobie wzięli rok 2022, dla dziecka od urodzenia do 18. roku życia, to tylko ze świadczenia Rodzina 500 plus i świadczenia Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, rodzic otrzymuje 120 tysięcy złotych. W roku 2015, czyli zanim objęliśmy rządy, takich świadczeń w ogóle nie było, a rodzic nie dostawał nic. A więc my przede wszystkim rozwijamy wsparcie inwestycji w rodzinę, poprzez wprowadzanie dodatkowych świadczeń, które są odpowiedzią na potrzeby przede wszystkim rodziców.

Pani minister, jakiś czas temu pojawiły się zapowiedzi, że pracodawca będzie mógł kazać pracownikom dmuchnąć w alkomat. Co ciekawe, nawet w przypadku pracy zdalnej. Od kiedy przepisy w tej sprawie wejdą w życie? A najpierw, kiedy głosowanie w tej sprawie?

Pierwsze czytanie było w ubiegłym tygodniu. To są zmiany, które zaproponowaliśmy do Kodeksu pracy. Zmiany dotyczą zarówno wprowadzania pracy zdalnej, ale przełomowego rozwiązania, właśnie możliwości badania trzeźwości w zakładzie pracy. Pierwsze czytanie, został złożony wniosek o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czytaniu, a więc w przyszłym tygodniu będziemy musieli ten wniosek przegłosować, będziemy starali się go odrzucić i będziemy procedować dalej. Chciałabym, tak nam zależy jako resortowi, abyśmy na jesieni już te przepisy mieli wprowadzone, a więc po Senacie i oczywiście najważniejsze, czyli podpis pana prezydenta i liczę na to, że do jesieni tego roku, powiedzmy październik powinniśmy wprowadzić te przepisy.

Jesień 2022 roku. Wtedy pracodawca będzie mógł kazać pracownikowi dmuchnąć a alkomat, tak?

Dokładnie tak, takie są nasze plany.

Czy praca zdalna zostanie z nami na dobre i kiedy pojawią się zmiany w Kodeksie pracy w tej sprawie?

Praca zdalna jest z nami tak naprawdę na mocy przepisów covidowych, ale staramy się wprowadzać, właśnie w tym rozwiązaniu, o którym przed chwilą mówiliśmy, czyli zmianach do Kodeksu pracy, pracę zdalną. Długo trwały prace nad wypracowaniem ostatecznego kształtu tej ustawy, gdyż to były wspólne prace na forum Rady Dialogu Społecznego, w zespołach. Wypracowaliśmy kompromisowe rozwiązanie między stroną społeczną i stroną pracodawców. Przede wszystkim co proponujemy w zmianach do ustawy? A więc pierwsze to definicja pracy zdalnej i możliwość pracy hybrydowej. Przede wszystkim praca zdalna też jest potrzebna z jednej strony, aby sprawnie państwo mogło funkcjonować w sytuacjach kryzysowych, ale też do łączenia życia zawodowego z życiem rodzinnym. Przede wszystkim to konkretne sygnały od młodych ludzi, którzy zakładają rodziny, przede wszystkim matek o właśnie łączeniu tej pracy. Dlatego też zasady tej pracy zdalnej, które do Kodeksu staramy się wprowadzić, to jest porozumienie między pracodawcą a organizacją związkową, która funkcjonuje u danego pracodawcy, co do zasad partycypacji w kosztach i konkretnego regulaminu tej pracy zdalnej, jak to w danej instytucji będzie funkcjonowało. Jeżeli nie ma organizacji związkowej, to wtedy pracodawca taki regulamin będzie ustalał z przedstawicielami pracowników. Ale też może być taka sytuacja, że pracownik złoży wniosek i ten wniosek, zakładamy, że będzie dla pracodawcy wnioskiem wiążącym, to jest właśnie przede wszystkim opieka nad dziećmi do 4. roku życia. To jest bardzo ważne właśnie dla elastyczności czasu pracy.

Rozumiem, że tutaj też te zmiany w Kodeksie pracy mają wejść jesienią tego roku?

Dokładnie. To jest w tej samej ustawie, co ustawa wprowadzająca możliwość badania trzeźwości w miejscu pracy, a więc jesień tego roku. Zależy nam na sprawnym procedowaniu. Ale tak jak powiedziałam, został złożony wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu, więc ten wniosek musi być przegłosowany.

W jaki sposób rząd chce zachęcić Polaków do tego, żeby dłużej pracowali? Czy rozważacie podwyższenie wieku emerytalnego? I czym maja być emerytury stażowe?

Przede wszystkim to są jakby dwie różne rzeczy, emerytury stażowe, a tutaj zachęcenie do dłuższego czasu pracowaniu. Przede wszystkim tak, nie po to przywróciliśmy wiek emerytalny 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, aby wydłużać ten wiek. No takich zabiegów nie stosujemy, to tak myślę, że bardziej opozycja - naopowiadać i zrobić coś innego. Natomiast przede wszystkim to jest przywilej, ten wiek emerytalny. Są osoby, które chcą pracować dłużej, czują się jeszcze na siłach, chcą wprowadzać młode pokolenia na rynek pracy. Mamy bardzo niskie bezrobocie w Polsce. Ręce do pracy są potrzebne i wykwalifikowani pracownicy z doświadczeniem tym bardziej, dlatego też my już teraz wprowadziliśmy w tym roku, od 1. stycznia, tzw. PIT zero dla seniorów, czyli te osoby, które nabędą prawo do emerytury, a nie przechodzą jeszcze na tę emeryturę, chcą dalej pracować, nie mają odprowadzanego podatku do kwoty 85 tysięcy złotych, plus oczywiście kwota wolna od podatku 30-tysięczna. To jest ta zachęta. W wyniku nie tylko tych zachęt, ale też pewnych elastycznych form zatrudnienia, gdzie pracodawcy też już widzą, że jest potrzeba, aby zachęcać osoby do ewentualnego tego dzielenia się swoją wiedzą, doświadczeniem, też starają się wprowadzać elastyczne formy zatrudnienia, bo to jest czasami potrzebne osobom, które już osiągnęły wiek emerytalny, żeby można właśnie w zmniejszonym wymiarze godzin pracować. No według tego jakie jest tam porozumienie między pracownikiem, a pracodawcą. A więc my przede wszystkim te zachęty staramy się wprowadzać, takie systemowe, tak jak mówię rozwiązania podatkowe, ale absolutnie nie wydłużamy wieku i nie planujemy wydłużyć tego wieku emerytalnego, dlatego też wokół KPO, kiedy pojawiło się dużych informacji, bo opozycja tak próbuje gdzieś tam wyciągać rzeczy, które nie są prawdziwe, no to jednoznacznie pokazujemy, że właśnie ten jakby wskaźnik, o którym mówi Unia Europejska, my mamy wykonany w Polsce.

A emerytury stażowe?

W Sejmie są dwa projekty złożone - projekt pana prezydenta i projekt złożony przez Solidarność i myślę, że przyjdzie czas, kiedy w komisji będzie praca nad tymi dwoma projektami, żeby wypracować jak najlepsze rozwiązanie dla Polaków i oczywiście takie rozwiązanie, które będzie mogło być też przyjęte i będzie miało swoje odzwierciedlenie w sytuacji emerytalno-rentowej.

Jak po kilku miesiącach wojny, wygląda życie uchodźców z Ukrainy w Polsce. Ilu znalazło pracę, ilu pobiera świadczenia socjalne?

Przede wszystkim tak, od pierwszych Polska przyjmowała obywateli Ukrainy. Wsparcie na początku to przede wszystkim schronienie, dach nad głową, poczucie bezpieczeństwa, ale najważniejsze są rozwiązania systemowe. Tymi rozwiązaniami systemowymi, to przede wszystkim jest rynek pracy. To, co przed chwilą mówiłam, niskie bezrobocie pozwala nam przyjąć obywateli Ukrainy i wręcz uzupełnić, stworzyć efekt synergii dla polskiej gospodarki, zatrudniając Ukraińców. Na chwilę obecną, a patrząc może, żeby to porównać te liczby, ponad 1,2 miliona osób ma nadany numer PESEL. Z tych osób połowa to są dzieci i szacunki są takie, że osoby w tzw. wieku produkcyjnym to jest ponad 500 tysięcy. Już na dzisiaj ponad 270 tysięcy obywateli Ukrainy pracuje, na tych uproszczonych procedurach, które wprowadziliśmy od 24 lutego. Jest to dobry wskaźnik. Staramy się cały czas wprowadzać rozwiązania, które pozwalają w swoich zawodach wykonywać też prace, a więc między innymi program Razem Możemy Więcej, nauka języka polskiego, aktywizacja zawodowa, a więc to, żeby w pełni wykorzystać właśnie potencjał tych ludzi, którzy do Polski przyjechali. No i też dopuściliśmy też możliwość zakładania przez Ukraińców działalności gospodarczej w Polsce, dzięki temu mogą też panie zakładać np. instytucje dziennego opiekuna.

Posłuchaj całego programu: